Wanneer er meer dan 50 aanwezigen zijn in het auditorium, zullen we je Covid-Safe Ticket controleren. Het dragen van een mondmasker is verplicht in onze gebouwen.

When there are more than 50 people attending the lecture, your Covid-Safe Ticket will be checked. Wearing a mouth mask is compulsory in our buildings.

De (universele) oorsprong van patronen is een regelmatig terugkerend onderwerp in het discours over de kunsten dat niet alleen beperkt is gebleven tot het kunsthistorische debat. Ook cognitief psychologen en evolutiebiologen menen universele aspecten te herkennen in de patronen die de verschillende decoratieve tradities hebben voortgebracht. Daar waar in de kunstgeschiedenis een begrip als universaliteit tegenwoordig minstens als vrij problematisch wordt gedacht, hebben (nieuwe-) onderzoeksmethoden in de cognitieve psychologie het debat over universele patronen juist weer leven ingeblazen.

Niet zelden stuit men in het denken over universaliteit en kunst op dezelfde valkuilen als die uit de negentiende eeuw toen met name in Engeland in de nasleep van de industriële revolutie het debat over decoratieve patronen en universele ontwerpprincipes hoog oplaaide. Aanleiding voor het debat was destijds het op industriële schaal klakkeloos kopiëren van historische stijlen en motieven. Als reactie daarop vonden ontwerpers zoals Owen Jones en Christopher Dresser dat men terug moest naar de universele principes die aan het ontwerpen ten grondslag zouden liggen. Ook in onze tijd heeft technologie een enorme impact op de ontwerppraktijk. Aan de ene kant kan men beweren dat technologie de ontwerper vervreemdt van het belichaamde aspect van het maken van patronen maar aan de andere kant heeft technologie het vormenrepertoire juist weer enorm verrijkt. Wat betekent dat in het licht van die vermeende universaliteit?

In deze lezing zal Arthur Crucq de belangrijkste theorieën over patronen in de kunstgeschiedenis bespreken, zoals die van Owen Jones, Gottfried Semper, Alois Riegl en Ernst Gombrich. Maar hij zal ook stilstaan bij het empirisch onderzoek naar patronen en ontwerpprincipes en deze in het perspectief plaatsen van een aantal recente voorbeelden uit de archeologie dat opnieuw vragen oproept over de oorsprong van het maken van patronen.

Meer info: https://schoolofartsgent.be/nl/agenda-nieuws/agenda/kasklezing-dr-akc-crucq-over-de-oorsprong-van-decoratieve-patronen

Deze lezing gaat door ihkv een minor van docent Henri Jacobs. Het doel van deze minor is het maken van een nieuwe inkomhal voor KASK & Conservatorium.

Dr Arthur Crucq is verbonden als universitair docent aan het Leiden University Centre fort he Arts in Society van de Universiteit Leiden waar hij lesgeeft aan de BA opleidingen kunstgeschiedenis en arts, media & society, en aan de MA arts and culture en de research MA arts, literature en media.

In 2018 verdedigde hij zijn proefschrift Abstract patterns and representation: the re-cognition of geometric ornament, waarmee hij het cognitieve onderzoek over patronen heeft willen verfijnen en verrijken met inzichten uit kunsthistorische theorie. Met zijn proefschrift heeft hij het onderscheid tussen het representatieve en abstracte willen problematiseren door duidelijk te maken dat (juist) abstracte patronen laten zien hoe representatie werkt. In zijn onderzoek is Crucq geïnteresseerd in het effect van onderliggende patronen van kunstwerken op de kijker, alsmede aspecten van agency van kunstwerken en de wisselwerking daarin tussen architectuur, sculptuur en ornament. Verder is hij geïnteresseerd in empirische benaderingen van kunst en deed hij in dat kader een eye-tracking experiment in Wenen over het kijken naar linear perspectivische schilderijen. Ook publiceert hij regelmatig over contemporaine kunst en cultuur vanuit een maatschappelijk perspectief.

[EN]

The (universal) origin of patterns is a regularly recurring topic in the discourse on the arts that is not limited to the art-historical debate. Cognitive psychologists and evolutionary biologists also believe to recognise universal aspects in the patterns produced by the various decorative traditions. Whereas in art history a notion like universality is nowadays considered at least rather problematic, (new) research methods in cognitive psychology have revived the debate about universal patterns.

It is not unusual for thinking about universality and art to come up against the same pitfalls as those in the 19th century when, particularly in England, the debate about decorative patterns and universal design principles flared up in the wake of the Industrial Revolution. The debate was prompted by the industrial copying of historical styles and motifs. In response, designers such as Owen Jones and Christopher Dresser felt it was necessary to return to the universal principles that should underlie design. Even in our time, technology has a huge impact on design practice. On the one hand, one could argue that technology alienates the designer from the embodied aspect of pattern making, but on the other hand, technology has greatly enriched the repertoire of forms. What does that mean in the light of this supposed universality?

In this lecture Arthur Crucq will discuss the most important theories on patterns in art history, such as those of Owen Jones, Gottfried Semper, Alois Riegl and Ernst Gombrich. But he will also dwell on the empirical research into patterns and design principles and place it in the perspective of a number of recent examples from archaeology that again raise questions about the origins of pattern-making.

More info: https://schoolofartsgent.be/en/calendar-news/calendar/kask-lecture-dr-akc-crucq-on-the-origin-of-decorative-patterns/

This lecture is part of a minor course unit taught by Henri Jacobs. Its aim is to create a new entrance hall for KASK & Conservatorium.

Dr Arthur Crucq is associate professor at the Leiden University Centre for the Arts in Society where he teaches the BA programmes art history and arts, media & society, and the MA arts and culture and the research MA arts, literature and media.

In 2018, he defended his PhD thesis Abstract patterns and representation: the re-cognition of geometric ornament, with which he sought to refine and enrich cognitive research on patterns with insights from art historical theory. With his dissertation he wanted to problematise the distinction between the representational and the abstract by making it clear that (precisely) abstract patterns show how representation works. In his research, Crucq is interested in the effect of underlying patterns of artworks on the viewer, as well as aspects of agency of artworks and the interaction between architecture, sculpture and ornament. He is also interested in empirical approaches to art and in that context conducted an eye-tracking experiment in Vienna on looking at linear perspective paintings. He also publishes regularly on contemporary art and culture from a social perspective.